Του Αρχιμ. Επιφανίου Οικονόμου,
Δ/ντού Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος
Απόσπασμα από άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ, έκδοση της Ι. Μ. Δημητριάδος (Νοε-Δεκ 2016)
Συνέβαλε η Εκκλησία στην εθνική αυτή υπόθεση; Ήταν παρούσα, βοήθησε, συμπαραστάθηκε στον πόνο και την αγωνία του λαού μας ή βρισκόταν κρυμμένη πίσω από την αυτάρκεια και την ασφάλεια του ιερού της ασύλου;
Στις 10 Δεκεμβρίου του 1985 ο άνθρωπος που, μαζί με τον Απόστολο Σάντα, κατέβασε τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη, ο Μανόλης Γλέζος, μιλώντας σε εκδήλωση της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου των Αθηνών, έδωσε την απάντηση στο πιο πάνω ερώτημα, κλείνοντας τα στόματα των κακόβουλων προπαγανδιστών. Αφού τόνισε ότι μια μερίδα ανθρώπων αποφάσισε τη συνεργασία με τους κατακτητές και μια άλλη υιοθέτησε την ουδετερότητα, είπε ότι «ο τρίτος δρόμος ήταν η αντίσταση. Αυτόν επέλεξαν αφενός τμήμα της αστικής τάξης και του αστικού πολιτικού κόσμου καθώς και η μεγάλη πλειοψηφία του Ελληνικού λαού… Ο Κλήρος, κομμάτι κι αυτός του Ελληνικού λαού, συμμερίστηκε την τελευταία επιλογή».
Ο Μανόλης Γλέζος προσκόμισε πλήθος στοιχεία για τη δράση του Κλήρου στην Αντίσταση, μίλησε για τους 10 Μητροπολίτες και εκατοντάδες Ιερείς που πλαισίωσαν το ΕΑΜ, για τους εκτελεσμένους Κληρικούς, τα κατεστραμμένα Μοναστήρια, τις ομηρίες, τις φυλακίσεις και εκτοπίσεις κληρικών. Ανέφερε, μάλιστα, ότι πάνω απ’ το 50% των κληρικών ήταν επίσημα μέλη της μαζικότερης αντιστασιακής οργάνωσης, της «Εθνικής Αλληλεγγύης».
Ο ομιλητής ανέφερε τρεις λόγους για τους οποίους ο Κλήρος συμμετείχε στην Αντίσταση.
Ο πρώτος είναι η παράδοση που θέλει τον Κλήρο παρόντα σ’ όλους τους εθνικούς αγώνες.
Δεύτερος είναι το γεγονός ότι ο Ορθόδοξος Κλήρος, από κοινωνιολογική άποψη, είναι πολύ κοντά στο λαό, είναι κι αυτός ένα λαϊκό στρώμα κι όχι μια ειδική κάστα, έτσι ώστε ο Κλήρος να συμμερίζεται πάντα τα προβλήματα του λαού.
Τρίτος λόγος είναι η ιδεολογική, όπως είπε, αντίθεση του Χριστιανισμού προς το φασισμό. Χριστιανισμός και φασισμός είναι εχθροί, γι’ αυτό και η προκήρυξη της Παγκληρικής Ένωσης Ελλάδας που ιδρύθηκε τότε, καλεί το λαό να πολεμήσει εναντίον του «αντίχριστου φασισμού».
Άλλωστε, τα όπλα της Αντίστασης τα ευλογούσε ο παπάς, δίνοντας έτσι στον αγώνα ένα χαρακτήρα ιερού πολέμου… («Χριστιανική», 19/12/1985).
Παρόλα αυτά, η προπαγάνδα όλα τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι και σήμερα, είναι απίστευτη. Ήταν συστηματική η προσπάθεια να καταδειχθεί ότι η Εκκλησία έμεινε στο περιθώριο, ανεχόμενη την τραγωδία.
... Σε καμία χώρα της τότε κατεχόμενης Ευρώπης οι Χριστιανικές Εκκλησίες της Δύσεως δεν συνέβαλαν στην αποτίναξη του ξένου ζυγού, στο βαθμό που αυτό συνέβη στην Ελλάδα, με την Ελληνική Εκκλησία.
... Η Εκκλησία της Ελλάδος καυχάται για εκείνη την εποχή και αποκαλύπτει τα τελευταία χρόνια την αλήθεια, πιστεύοντας ακράδαντα ότι από τη σεμνότητα, που μπορεί να επιφέρει την παρεξήγηση, είναι προτιμότερη η διαλάληση της αλήθειας για την αποκατάσταση της ιστορίας.