Από τα Πάθη στην Ανάσταση
Αναμένοντας και φέτος την εβδομάδα των Παθών του Κυρίου, στο νου μας έρχονται και πάλι τα τελευταία γεγονότα πριν από τη σταύρωση του Χριστού το 33 μ.Χ., όπως τα καταγράφουν οι Ευαγγελιστές και οι αυτόπτες μάρτυρες. Θυμόμαστε το τελευταίο τραπέζι του Κυρίου μας με τους μαθητές Του, με μια ρωγμή, βέβαια, τη φορά αυτή, στον κύκλο των μαθητών. Οι μαθητές είναι τώρα έντεκα. Ο δωδέκατος είναι προδότης.
Ο Κύριος και Διδάσκαλος, ζωσμένος με μια πετσέτα στη μέση και μια λεκάνη νερό στα χέρια, ξεκινά να πλύνει τα σκονισμένα πόδια των μαθητών του. Αυτοί ξαφνιάζονται, έχουν αντιρρήσεις. Πώς ο Διδάσκαλος κάνει τη δουλειά ενός υπηρέτη; Ο Ιησούς ανατρέπει τις αντιλήψεις τους: «Ει ουν εγώ ένιψα υμών τους πόδας, ο Κύριος και Διδάσκαλος, και υμείς οφείλετε αλλήλων νίπτειν τους πόδας» (Ιω. 14:14). Η ατμόσφαιρα γίνεται αόριστα βαριά. Ο Κύριος μιλάει για προδοσία, για παθήματα, για μια αβάσταχτη λύπη. Οι μαθητές στέκουν αμήχανοι, δεν μπορούν να καταλάβουν. Κόβει το ψωμί και το μοιράζει. Δίνει μέσα απ’ αυτό τον ίδιο Του τον Εαυτό! Σε κείνους που αγάπησε τόσο. «Τούτο εστί το σώμα μου». Ευλογεί και το κρασί. Τους δίνει να πιούν. «Τούτο εστί το αίμα μου». Είναι η τελευταία φορά που τρώνε μαζί. Βγαίνουν και πηγαίνουν στον κήπο της Γεθσημανή, όπως το συνήθιζαν. Ο Κύριος γνωρίζει όλα τα παθήματα που θα ακολουθήσουν. Είναι κιόλας εγκαταλελειμμένος. Και να που ο κήπος φωτίζεται ξαφνικά από αναμμένους δαυλούς. Το φίλημα που ακολουθεί, είναι υποκριτικό: «Χαίρε ραββί». Και η προδοσία συντελέστηκε.
Τα γεγονότα, οι εικόνες, τα λόγια περνούν το ένα μετά το άλλο πάνω στη σκηνή του μυαλού μας. Ακολουθεί η παράδοσή Του στους στρατιώτες του Πραίτορα. Τον ξεγυμνώνουν, Τον μαστιγώνουν, Τον γελοιοποιούν, Του φορούν περιπαικτικά βασιλική χλαμύδα. Με στεφάνι από αγκάθια στο κεφάλι οδηγείται στον χώρο της σταύρωσης. Τον χτυπούν στο πρόσωπο, στον λαιμό, στο άχραντό Του σώμα. Του κάνουν ερωτήματα βλάσφημα, περιπαικτικά. Το πάθος του Κυρίου μας είναι εκούσιο και πώς να το κατανοήσουμε εμείς οι φτωχοί; Μας τα έδωσε όλα ο Κύριος. Έτσι κάνει η αληθινή αγάπη. Ως εκεί μας αγάπησε, μέχρι σταυρικού θανάτου.
Και μας μοιράζεις, Κύριε, το έλεός Σου και την αγάπη Σου εξακολουθητικά 2.000 χρόνια τώρα. Είναι η αγάπη Σου Κύριε που δεν ξέρει όριο. Που θα έπρεπε να μας συγκλονίζει καθημερινά.
Η Ανάσταση του Χριστού είναι η νίκη του θανάτου. Είναι το προοίμιο της ανάστασης όλων των ανθρώπων. Το σπουδαιότερο γεγονός της πίστης μας. «Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστις ημών».
«Όλη η ιστορία του Χριστιανισμού δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ιστορία ενός και μοναδικού θαύματος. Του θαύματος της του Χριστού αναστάσεως. Δια της πίστεως στην ανάσταση του Κυρίου, γεννάται εκ νέου ο άνθρωπος, γεννιέται για την αιωνιότητα» (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς).
Όταν είμαστε μακριά από τον Χριστό, καθηλωνόμαστε στα επίγεια και χάνουμε τα επουράνια, που είναι ο στόχος και ο σκοπός της ζωής μας. Η χαρά της αναστάσεως ας γεμίζει τις καρδιές μας και ας φωτίζει τον νου μας.
Φωτεινή Ηλιοπούλου - Εκπαιδευτικός
Για την Πεντηκοστή
Πώς θα γνωρίσουμε το Θεό
Αγίου Σιλουανού του Αγιορείτου
Πολύ μας αγαπάει ο Κύριος. Aυτό το έμαθα από το Άγιο Πνεύμα, που μου έδωσε Εκείνος κατά το μέγα Του έλεος. Γέρασα και ετοιμάζομαι για το θάνατο και γράφω την αλήθεια από αγάπη για τους ανθρώπους. Το Άγιο Πνεύμα, που μου έδωσε ο Κύριος, θέλει να σωθούν όλοι, να γνωρίσουν όλοι το Θεό. Ήμουνα χειρότερος κι από έναν βρωμερό σκύλο, εξαιτίας των αμαρτιών μου. Σαν άρχισα όμως να ζητώ συγχώρηση από το Θεό, Αυτός μου έδωσε όχι μόνο τη συγχώρηση, αλλά και το Άγιο Πνεύμα. Έτσι, εν Πνεύματι Αγίω, γνώρισα το Θεό. Βλέπεις αγάπη που έχει ο Θεός για μας; Ποιος, αλήθεια, θα μπορούσε να περιγράψει την ευσπλαχνία Του;
Αδελφοί μου, πέφτω στα γόνατα και σας παρακαλώ, πιστεύετε στο Θεό, πιστεύετε πως υπάρχει το Άγιο Πνεύμα, που μαρτυρεί για το Θεό σ’ όλες τις εκκλησίες μας, αλλά και στην ψυχή μου. Το Άγιο Πνεύμα είναι αγάπη. Και η αγάπη αυτή πλημμυρίζει όλες τις ψυχές των ουρανοπολιτών αγίων. Και το ίδιο Άγιο Πνεύμα είναι στη γη, στις ψυχές όσων αγαπούν το Θεό.
Εν Πνεύματι Αγίω οι ουρανοί βλέπουν τη γη, ακούνε τις προσευχές μας και τις προσκομίζουν στο Θεό. Ζούμε στη γη και δεν βλέπουμε το Θεό, δεν μπορούμε να Τον δούμε. Αλλά σαν έρθει το Άγιο Πνεύμα στην ψυχή, τότε θα δούμε το Θεό, όπως Τον είδε ο άγιος Στέφανος (Πράξ. 7:55-56). Η ψυχή και ο νους αναγνωρίζουν αμέσως με το Άγιο Πνεύμα ότι Αυτός είναι ο Κύριος. Έτσι ο άγιος Συμεών ο Θεοδόχος, με το Άγιο Πνεύμα αναγνώρισε στο μικρό Βρέφος τον Κύριο (Λουκ. 2:25-32). Έτσι και ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής, με το Άγιο Πνεύμα επίσης, αναγνώρισε τον Κύριο και Τον υπέδειξε στους ανθρώπους.
Και στον ουρανό και στη γη ο Θεός γνωρίζεται μόνο με το Άγιο Πνεύμα, όχι με την επιστήμη. Και τα παιδιά που δεν σπούδασαν καθόλου, γνωρίζουν τον Κύριο με το Άγιο Πνεύμα. Χωρίς το Άγιο Πνεύμα κανείς δεν μπορεί να γνωρίσει το Θεό και πόσο πολύ μας αγαπάει. Ακόμα κι αν διαβάζουμε ότι μας αγάπησε και έπαθε από αγάπη για μας, σκεφτόμαστε γι’ αυτά μόνο με το νου, αλλά δεν καταλαβαίνουμε όπως πρέπει, με την ψυχή, την αγάπη του Χριστού. Όταν όμως μας διδάξει, τότε γνωρίζουμε με ενάργεια και αισθητά την αγάπη, τότε γινόμαστε όμοιοι με τον Κύριο.
Το Ουράνιο Και Το Επίγειο Μήνυμα Της 25ης Μαρτίου
Η θύμησή μας φορτωμένη από αναρίθμητες ιστορικές ημερομηνίες ας σταθεί για λίγο με στοχασμό και ευλάβεια στην ημερομηνία της 25ης Μαρτίου. Η 25η Μαρτίου αποτελεί μία χρυσή ακτίνα, μέσα στην απεραντοσύνη του χρόνου, μια πανώρια ημέρα δύο μεγάλων μηνυμάτων: ένα θεϊκό κι ένα ανθρώπινο.
Εδώ και είκοσι αιώνες αντιλάλησε στο ταπεινό σπιτάκι της Ναζαρέτ από τη φωνή του Αρχαγγέλου που έφερε τη χαρμόσυνη αγγελία του ουρανού προς τη γη, του Θεού προς την Παναγία: «Χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά Σου. Θα γεννήσεις τον Σωτήρα του κόσμου».
Μοναδικός και ανεπανάληπτος ο θείος χαιρετισμός, όπως μοναδική και άφθαστη η προσωπικότητα της Παρθένου Μαρίας. Η ασύγκριτη Κόρη, η Παναγία, τυλίγεται στο μυστικό φως της υπακοής στο θείο θέλημα και δέχεται το ουράνιο μήνυμα. Μεγαλειώδες, ανέκφραστο μυστήριο, έξω από τα ανθρώπινα μέτρα!
Η 25η Μαρτίου είναι και η επέτειος της κήρυξης της Επανάστασης του 1821. Η μεγάλη μας εθνική γιορτή. Από παλιά το Γένος μας ήθελε να αποτινάξει τον βαρύ τουρκικό ζυγό. Ζήτησαν βοήθεια από τις «Μεγάλες Δυνάμεις» που όμως μας πρόδωσαν. Κατάλαβαν οι Έλληνες ότι θα έπρεπε να στηριχθούν μόνον στις δικές τους δυνάμεις - υλικές και κυρίως πνευματικές - για να ελευθερωθούν. Με τους μεγάλους διδασκάλους του Γένους αφυπνίστηκαν και κατάλαβαν καλύτερα τι σημαίνει Ελευθερία.
Ο Θούριος του Ρήγα απλώθηκε από τη μια γωνιά στην άλλη, δίνοντας στους υπόδουλους Έλληνες ενθουσιασμό και αγάπη για την πατρίδα και την ελευθερία.
«Κάλλιο μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».
Όταν έφτασε η ευλογημένη ώρα του ξεσηκωμού του Γένους μας, γονατιστοί μπροστά στην Ωραία Πύλη της Αγίας Λαύρας τα χαράματα της 25ης Μαρτίου 1821, ορκίζονται «Ελευθερία ή Θάνατος». Ξεκίνησε η Επανάσταση από τη Μολδοβλαχία (σημερινή Ρουμανία) με αρχηγό τον Αλ. Υψηλάντη και τη θυσία του Ιερού Λόχου στο Δραγατσάνι, που τον αποτελούσαν νέα παιδιά, φοιτητές από διάφορα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Δυστυχώς το κίνημα αυτό απέτυχε.
Οι Έλληνες συνεχίζουν την Επανάσταση. Ο σπινθήρας του ξεσηκωμού μεταδίδεται σε όλη την Ελλάδα. Μπροστά μας έρχονται όλες εκείνες οι ηρωικές μορφές, τα μεγάλα εκείνα αναστήματα που δεν λογάριασαν τη ζωή τους, προκειμένου να ελευθερωθεί η πατρίδα μας. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος ενσάρκωσε την ιδέα του αγώνα, έγινε οπλαρχηγός στην Πελοπόννησο. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς με λίγους πολεμιστές κατατροπώνει τους Τούρκους. Στην Αλαμάνα ο Αθανάσιος Διάκος δέχεται φρικτό θάνατο για να μην προδώσει πίστη και πατρίδα. Ο Γιάννης Μακρυγιάννης, η αγνή και άδολη αυτή μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, τόνωνε τους συμπολεμιστές του με τα σοφά εκείνα λόγια: «Η πατρίδα του κάθε ανθρώπου και η θρησκεία είναι το παν». «Γλυκύτερο πράγμα δεν είναι άλλο από τη θρησκεία και την πατρίδα».
Μπροστά μας έρχονται και όλες εκείνες οι μορφές των ηρώων της θάλασσας που δεν λογάριασαν τη ζωή τους, προκειμένου να ελευθερωθεί η πατρίδα μας.
Ένδοξοι πυρπολητές σε ναυμαχίες, διακρίθηκαν ο Κων/νος Κανάρης, ο μεγάλος πυρπολητής της τουρκικής ναυαρχίδας, ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Κουντουριώτης με καθοριστικές νίκες στη θάλασσα εναντίον των Τούρκων. Αιώνιο σύμβολο ηρωισμού και αυτοθυσίας στάθηκε το Μεσολόγγι, που εκεί παίχτηκε το συγκινητικότερο δράμα της ελληνικής επανάστασης. Ο Εθνικός μας ποιητής, ο Διονύσιος Σολωμός, αφιέρωσε τις πιο συναρπαστικές σελίδες γι’ αυτόν το λαό. Στο έργο του «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» τονίζει τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των Μεσολογγιτών, που πολιορκούμενοι στενά από ξηρά και θάλασσα, δεν δέχτηκαν κανέναν συμβιβασμό με τους Τουρκοαιγυπτίους, κράτησαν υψηλό το φρόνημα και την αρετή τους και παρέμειναν «ηθικά ελεύθεροι», προτιμώντας το θάνατο παρά την ταπεινωτική παράδοση. Στο Ζάλογγο, στην Αραπίτσα της Νάουσας, στη Μάνη και σε άλλες περιοχές, θυσίασαν οι γυναίκες, για χάρη των ιδανικών τους, τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους. Η τελευταία σύγκρουση δόθηκε το 1827 στο Ναβαρίνο της Πύλου, έχοντας μαζί και τις συμμαχικές δυνάμεις Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας. Σε μικρό διάστημα ο Τουρκοαιγυπτιακός στόλος είχε καταστραφεί.
Στις 6 Ιανουαρίου 1828 φτάνει ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας στο Ναύπλιο, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της αναδιοργάνωσης του ελληνικού κράτους.
Ονόμασαν θαύμα το ’21. Αν σκεφτούμε με τη λογική, θαύμα το βλέπει κανείς. Τέσσερις αιώνες σκλαβιά από έναν βάρβαρο λαό, με κατακτητική μόνο διάθεση, μπορέσαμε να αντισταθούμε και να διατηρήσουμε την πίστη μας ακέραια στον Θεό, στην Παναγία, στη γλώσσα μας και την παιδεία. Το 1821 φανέρωσε μία θαυμαστή και γόνιμη δύναμη ψυχής. Ποιος μπορεί να πει ότι το πέρασμα του χρόνου είναι ικανό να ξεθωριάσει το γεγονός της ύπαρξης αυτών των ανθρώπων! Μας προσφέρουν το μήνυμα ότι η ανθρώπινη ζωή νοείται μόνο με ελευθερία.
Το 1821 είναι ζωντανό και παλλόμενο, σαν τους ανθρώπους που το δημιούργησαν θυσιαζόμενοι.
Μετά τον Κορωνοϊό
Το περιοδικό «Ζωή», ΣΤΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ, το Φεβρουάριο το 2021 γράφει τα παρακάτω:
«Πώς θα είναι άραγε ο κόσμος μετά την πανδημία; Ο ελληνικής καταγωγής ειδικός κοινωνικής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γέϊλ (Yale) Νικόλας Χρηστάκης, που ειδικεύεται στα «μοτίβα ανθρώπινης συμπεριφοράς», αναζητά την απάντηση στην εμπειρία από παρόμοιες πανδημίες στον ρου της ανθρώπινης ιστορίας. Εκτιμά ότι ο κόσμος που θα αναδυθεί από την πανδημία θα ακολουθήσει τα μοτίβα του παρελθόντος. Και με βάση αυτά τα μοτίβα, συμπεραίνει ότι η κοινωνία που θα ανατείλει την επαύριο της πανδημίας θα χαρακτηρίζεται από τα εξής: έκρηξη καταναλωτισμού, σεξουαλική απελευθέρωση, απομάκρυνση από τη θρησκεία. Εύλογο είναι βεβαίως το ερώτημα: Πόσο καλύτερος θα είναι ο κόσμος; Δεν χρειάζεται ασφαλώς να αποφανθούμε, αλλά δεν επιτρέπεται να μην προβληματιζόμαστε».
Η κατάσταση, όπως εξελίσσεται, δεν μας προσφέρει τίποτα το καλό για το μέλλον. Αντίθετα, μας προετοιμάζει να δούμε άσχημα και ανεπιθύμητα αποτελέσματα που θα ακολουθήσουν στη ζωή μας μετά την πανδημία του κορωνοϊού.
Το πρώτο χαρακτηριστικό που θα αντιμετωπίσουμε θα είναι η έκρηξη του καταναλωτισμού. Αυτό πραγματικά μας εκπλήσσει. Πώς είναι δυνατόν να γίνει τέτοια έκρηξη, αφού χρήματα δεν θα υπάρχουν; Κι όμως, ο περισσότερος κόσμος θα ξοδεύει χρήματα από το υστέρημά του, χωρίς να λογαριάζει αν αυτά που αγοράζει τα έχει ανάγκη ή όχι.
Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η σεξουαλική απελευθέρωση. Εμείς οι μεγαλύτεροι δεν καταλαβαίνουμε τί άλλο ακόμα θα θέλουν να κάνουν οι άνθρωποι σε σχέση με αυτά που ήδη γίνονται σήμερα στην παράξενα πολύπλοκη σεξουαλική ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Η διαφθορά θα θερίζει ακόμα πιο πολύ την ανθρωπότητα. Το πρώτο πράγμα που θα απασχολεί τον άνθρωπο θα είναι το σεξ. Ο σύγχρονος άνθρωπος θα ζει χωρίς ηθικούς φραγμούς. Η οικογένεια θα κλονιστεί κι άλλο. Τα διαζύγια θα αυξάνονται. Η ομοφυλοφιλία θα βρίσκεται στο ζενίθ. Οι νέοι θα μεγαλώνουν χωρίς σεβασμό στον εαυτό τους, αλλά και στους άλλους.
Το τρίτο χαρακτηριστικό θα είναι η απομάκρυνση του σύγχρονου ανθρώπου από τη θρησκεία. Ο άνθρωπος θα ζει χωρίς σεβασμό στον Δημιουργό της ζωής, χωρίς «φόβο Θεού», χωρίς ευλάβεια. Δεν θα υπάρχει η χριστιανική πνευματική ζωή, η αγάπη για την Εκκλησία, τον συνάνθρωπο, την αγιότητα, την καθαρότητα, την ταπεινή και αγία ζωή. Ο άνθρωπος θα μείνει και θα παραμείνει σκληρός, αδιάφορος και αρνητικός σε κάθε εντολή του Θεού και στην Αγία Γραφή, αμετανόητος και εγωιστής.
Ο Ιησούς Χριστός, Αυτός που σταυρώθηκε για τις αμαρτίες των ανθρώπων, Αυτός που αγαπάει τον άνθρωπο απεριόριστα και αμερόληπτα, που επιθυμεί να τον φροντίζει και να τον κάνει ευτυχισμένο, καθαρό, αναγεννημένο, δεν θα υπάρχει πλέον στη ζωή του. Ο Σολζενίτσιν γράφει τα παρακάτω σοβαρά και συγκλονιστικά: «Η μετάνοια και η αναγνώριση της αμαρτωλότητας του ανθρώπου είναι το μοναδικό μέσο σωτηρίας. Ο Ιερός Χρυσόστομος διακηρύττει: Η μετάνοια είναι πρόξενος βασιλείας ουρανών και είσοδος παραδείσου».
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη χρειάζεται τη σωτηρία του Χριστού. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο Μόνος Σωτήρας. Η Αγία Γραφή το προσδιορίζει κατά απόλυτο τρόπο. «Από κανέναν άλλο δεν μπορεί να έλθει η σωτηρία, ούτε υπάρχει άλλο πρόσωπο κάτω από τον ουρανό δοσμένο στους ανθρώπους, με το οποίο να μπορούμε να σωθούμε» (Πράξεις Αποστόλων 4:12). Αυτό το πρόσωπο είναι ο Ιησούς Χριστός
Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν έχει άλλη εκλογή από τον Ιησού Χριστό. Όσο και να φαίνεται παράξενο και υπερβολικό, αυτή είναι η αλήθεια. Ο Ιησούς Χριστός είναι Αυτός που ελευθερώνει τον άνθρωπο από κάθε βάρος, κάθε ενοχή και δυστυχία και του χαρίζει μόνιμη ελευθερία και γαλήνη.
ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΗ
Στη μέση της περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Εκκλησία μας έχει τοποθετήσει τη Σταυροπροσκύνηση. Κι αυτό όχι τυχαία. Στα μέσα του νηπτικού σταδίου της άσκησης και της νηστείας, η προσκύνηση του Σταυρού μάς ενισχύει. Μας δίνει δύναμη και κουράγιο και μας υπενθυμίζει πως, σηκώνοντας το σταυρό της άσκησής μας, μιμούμαστε Εκείνον που πρώτος σήκωσε το σταυρό των αμαρτιών μας, γενόμενος «λύτρον αντί πολλών» επάνω στο Γολγοθά.