Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2016
Ας ακολουθήσουμε τον ιερό Χρυσόστομο στις σκέψεις του. Η προσευχή είναι λιμάνι στις τρικυμίες της ζωής, άγκυρα στους κλυδωνισμούς της, στήριγμα των κλονιζόμενων, θησαυρός των πτωχών, θεραπεία των ασθενών και πηγή διατηρήσεως της πνευματικής και σωματικής υγείας. Μας απελευθερώνει ταχύτατα από τα κακά και μας μονιμοποιεί στην εκτέλεση του καλού. Αν μας βρει κάποια δοκιμασία, η προσευχή την απομακρύνει εύκολα, αποδιώκει δε κάθε θλιβερό περιστατικό.
Με την προσευχή εξαφανίζεται κάθε λύπη. Είναι αιτία χαράς και μας χαρίζει την ψυχική ηρεμία που μας είναι τόσο απαραίτητη για το κτίσιμο του παρόντος και το σχεδιασμό του μέλλοντος, στις σπουδές και στη ζωή μας. Με την προσευχή και ο πτωχότερος των ανθρώπων γίνεται ο πλουσιότερος από όλους.
Η προσευχή που πηγάζει από τα βάθη της ψυχής, έχει τόσο μεγάλη δύναμη, που κατανίκησε τη δύναμη του πυρός, δάμασε το κτηνώδες των λεόντων, έδωσε τέλος στους πολέμους, έπαυσε μάχες, κατασίγασε τρικυμίες, εξεδίωξε δαίμονες, άνοιξε τις πύλες του ουρανού, έσπασε τα δεσμά του θανάτου, απομάκρυνε ασθένειες, σταμάτησε σεισμούς και εμπόδισε τις επιβουλές των ανθρώπων εναντίον μας.
Εκείνος που προσεύχεται από τα βάθη της ψυχής του και με θερμότητα, καταστέλλει τα πάθη, καταπραΰνει την εξέγερση του θυμού, αποβάλλει το φθόνο, διαλύει την κακή επιθυμία, μαραίνει την αγάπη προς τα εγκόσμια, αποκτά ηρεμία ψυχής και κατά τη διάρκεια της ενθέρμου προσευχής είναι σαν να ζει στον ουρανό.
«Η Δύναμη της Προσευχής» Αθαν. Ι. Δεληκωστοπούλου σελ. 6,7
Ιούλιος - Αύγουστος 2016
Μόλις ξυπνήσεις το πρωί και προτού αρχίσεις οποιαδήποτε άλλη δουλειά, στάσου όρθιος με διάθεση ευλαβική, σκέψου ότι στέκεσαι μπροστά στον Θεό που τα βλέπει όλα, και κάνοντας το σημείο του σταυρού πες: «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν». Μείνε έτσι σ’ αυτή τη στάση μερικές στιγμές και περίμενε, ώσπου να ηρεμήσουν οι αισθήσεις και μέχρι οι σκέψεις σου αφήσουν κάθε τι το γήινο. Πες έπειτα χωρίς βιασύνη και με συγκεντρωμένη τη σκέψη σου και την καρδιά σου αυτή την προσευχή: «Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».
Έπειτα συνέχισε τις άλλες προσευχές. Πρώτα το «Βασιλεύ Ουράνιε», κατόπιν το «Παναγία Τριάς» και το «Πάτερ ημών», τα οποία προηγούνται από ολόκληρη σειρά πρωινών προσευχών. Διάβασε καλύτερα μερικές με άνεση, παρά όλες με ανυπομονησία. Οι προσευχές αυτές περικλείουν την πείρα της Εκκλησίας. Με τις προσευχές αυτές μπαίνεις σε μια κοινωνία προσευχομένων ανθρώπων. Δεν είσαι μόνος. Είσαι το κύτταρο της Εκκλησίας, δηλαδή του Σώματος του Χριστού. Με τις προσευχές αυτές της Εκκλησίας μας μαθαίνεις την υπακοή, που είναι απαραίτητη όχι μόνο για το σώμα, αλλά και για την καρδιά και το νου, για την οικοδομή και το στηριγμό της πίστης σου.
Η πλήρης και σωστή προσευχή είναι εκείνη όπου οι λέξεις παρακολουθούνται από το νου και το συναίσθημα. Αυτή είναι η απαραίτητη προσευχή. Μην αφήνεις τις σκέψεις σου να περιπλανιούνται και σ’ αυτήν ακόμα τη σελίδα του προσευχηταριού σου. Να τις συλλαμβάνεις ξανά και ξανά και να ξαναρχίζεις πάντα από το σημείο που άφησες την προσευχή. Με τον ίδιο τρόπο μπορείς να διαβάζεις και τους Ψαλμούς, προπάντων όταν δεν έχεις βιβλία με τις καθημερινές ακολουθίες. Έτσι μαθαίνεις να είσαι υπομονετικός και προσεκτικός.
(Ο δρόμος των Ασκητών», Τίτο Κολλιάντερ σελ. 95,96)
Οι Καρποί της Μετάνοιας
Η σωφροσύνη και η δικαιοσύνη είναι καρποί της μετάνοιας. Η σωφροσύνη φανερώνει ότι το σώμα μας είναι ο ναός του εν ημίν Αγίου Πνεύματος και ότι δεν υπάρχουμε αυτόνομα, αλλά ως «μέλη Χριστού». Η δικαιοσύνη φανερώνει ότι δεν βλέπουμε τον άλλο σαν ξένο ή σαν αντίπαλο ή σαν απειλή, αλλά σαν τον εαυτό μας και είναι γεγονός ότι «ουδείς ποτέ την εαυτού σάρκα εμίσησε».
Μάιος - Ιούνιος 2016
Ήξεραν οι Φαρισαίοι ότι έκαναν την προσευχή τους υποκριτικά;
Δεν το ήξεραν, νόμιζαν ότι ήσαν εντάξει, μολονότι ζούσαν μέσα στην υποκρισία. Είχε γίνει συνήθειά τους, είχε γίνει φύση τους και νόμιζαν πως με την προσευχή τους εξυπηρετούν τον Θεό. Άραγε οι σημερινοί υποκριτές Χριστιανοί εννοούν ότι προσεύχονται και ζουν υποκριτικά; Δεν το εννοούν. Ίσως κάνουν καθημερινά μεγάλες προσευχές, προσεύχονται όμως από απλή συνήθεια, μόνο με τα χείλη, και όχι με την καρδιά, όχι με συντριβή, όχι με την απόφαση και την επιθυμία να διορθωθούν, αλλά μόνο για να εκπληρώσουν ορισμένο καθήκον και νομίζουν ότι εξυπηρετούν τον Θεό, ενώ με την προσευχή τους μόνο γίνονται άξιοι της οργής του Θεού. Όλοι μας σχεδόν αμαρτάνουμε με το να προσευχόμαστε υποκριτικά και θα κατακριθούμε πολύ γι’ αυτό. Ταπείνωσε τον εαυτό σου, νόμισε ότι ο εαυτός σου είναι χορτάρι που δεν είναι τίποτα μπροστά στην παλαιά βελανιδιά ή νόμισε πως ο εαυτός σου είναι αγκάθι που δεν είναι τίποτα μπροστά στο λεπτό και αρωματικό άνθος, γιατί πράγματι είσαι χορτάρι και αγκάθι αν λάβεις υπόψη σου τα πάθη σου.
Είναι κάποτε ανάγκη να κάνουμε στο πρόσωπο που προσεύχεται για τον εαυτό του ή για τους άλλους την εξής ερώτηση για να ξυπνήσουμε την καρδιά και τη συνείδησή του: «Έχεις ανάγκη το πράγμα που ζητάς και πραγματικά επιθυμείς να το αποκτήσεις; Επιθυμείς με ειλικρίνεια π.χ. τη διόρθωση και την αγιότητα της ζωής για τον εαυτό σου και τους άλλους;»
Πολύ συχνά στη ζωή συμβαίνει ώστε ο άνθρωπος, άλλα να έχει στη καρδιά του και άλλα στα χείλη και να έχει ταυτόχρονα δύο πρόσωπα. Το ίδιο συμβαίνει και την ώρα της προσευχής, όταν βρισκόμαστε μπροστά στον Θεό που γνωρίζει τα μυστικά της καρδιάς μας.
Ιωάννου της Κροστάνδης,
«Με ποιον μιλάς ψυχή μου»; σελ. 59-61
«Η πραγματική αρετή είναι να κάνει κανείς χωρίς να τον βλέπουν, αυτό που θα ήταν ικανός
να κάνει μπροστά σε όλον τον κόσμο» Μέγας Βασίλειος (330–379 μ.Χ.)
Μάρτιος - Απρίλιος 2016
Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή. Και τη δυσκολία και τη θλίψη, τις κάνει προσευχή. Ό,τι και να του τύχει, αμέσως αρχίζει: «Κύριε Ιησού Χριστέ….». Η προσευχή ωφελεί σε όλα, και στα πιο απλά. Για παράδειγμα, πάσχεις από αϋπνία, να μη σκέπτεσαι τον ύπνο. Να σηκώνεσαι, να βγαίνεις έξω και να έρχεσαι πάλι μέσα στο δωμάτιο, να πέφτεις στο κρεβάτι σαν για πρώτη φορά, χωρίς να σκέπτεσαι αν θα κοιμηθείς ή όχι. Να συγκεντρώνεσαι, να λέεις τη δοξολογία και μετά τρείς φορές «Το Κύριε Ιησού Χριστέ…», κι έτσι θα έρχεται ο ύπνος.
Όλα με την προσευχή τακτοποιούνται. Αλλά πρέπει να έχεις αγάπη, φλόγα στην προσευχή. Να μην έχεις άγχος, αλλά εμπιστοσύνη στην αγάπη και στην πρόνοια του Θεού. Όλα είναι μέσα στην πνευματική ζωή. Όλα αγιάζονται και τα καλά και τα δύσκολα και τα υλικά και τα πνευματικά και όσα αν ποιείτε, προς δόξαν Θεού ποιείτε. Πώς το λέει ο Απόστολος Παύλος; «Είτε ουν εσθίετε, είτε πίνετε, είτε τι ποιείτε, πάντα εις δόξαν Θεού ποιείτε». Όταν είσαι εν προσευχή, όλα γίνονται όπως πρέπει. Παραδείγματος χάριν, πλένεις πιάτα και δεν σπάζεις κανένα, δεν κάνεις ζημιές. Έρχεται μέσα σου η χάρις του Θεού. Όταν έχεις την χάρη, όλα γίνονται με χαρά, χωρίς κόπο.
Όταν κάνουμε προσευχή, θα μας φωτίζει ο Θεός τι να κάνουμε κάθε φορά και στις πιο δύσκολες καταστάσεις. Θα το λέει ο Θεός μέσα μας. Θα βρίσκει τρόπους ο Θεός. Μπορούμε, βέβαια, να συνδυάζουμε την προσευχή και με νηστεία. Δηλαδή, όταν έχουμε ένα σοβαρό πρόβλημα ή δίλημμα, να προηγείται πολλή προσευχή και νηστεία. Κι εγώ έτσι έκανα πολλές φορές.
Όταν πάλι έχουμε αιτήματα για τον κόσμο, να τα λέμε μυστικά με την προσευχή που γίνεται «εν τω κρυπτώ» και δεν φαίνεται. Η πολλή περίσπαση δεν διευκολύνει την προσευχή. Αφήστε τα τηλέφωνα, τις επικοινωνίες και τα πολλά λόγια με τους ανθρώπους. Αν ο Κύριος δεν βοηθήσει, τι να κάνουν οι δικές μας προσπάθειες; Άρα προσευχή, προσευχή με αγάπη. Καλύτερα τους βοηθάμε από μακριά με την προσευχή. Τους βοηθάμε με τον πιο καλό, με τον πιο τέλειο τρόπο.
«ΒΙΟΙ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ», Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, σελ 280,281
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2016
Μέσα στις σελίδες της Αγίας Γραφής, αλλά και της εκκλησιαστικής ιστορίας και των βίων των Αγίων, οπουδήποτε περιγράφεται η σχέση Θεού και ανθρώπων, παρατηρείται κάτι το κοινό. Όλοι οι άνθρωποι, ανά τους αιώνες, επιθυμούσαν να επικοινωνήσουν με τον Θεό και να ζητήσουν απ’ Αυτόν, πολλές φορές δικαίως μάλιστα, την επίλυση των σοβαρών τους προβλημάτων.
Όμως η προσευχή έχει τουλάχιστον μια προϋπόθεση, την πίστη εκείνου που προσεύχεται ότι ο Θεός ακούει και απαντά. Ο Χριστός θέλησε να μας αφήσει ορισμένα πολύ σημαντικά λόγια σχετικά με το θέμα αυτό, με σκοπό να ενθαρρύνει την ψυχή μας για συνεχή προσευχή και να μας αυξήσει την πίστη ότι, ναι, ακούει και απαντά.
Είπε, λοιπόν:«Ζητάτε, και θα σας δοθεί. Ψάξτε και βρείτε. Κτυπάτε και θα σας ανοιχθεί. Διότι ο καθένας που ζητά θα πάρει. Και αυτός που ψάχνει θα βρει. Και η πόρτα θα ανοιχτεί σ’ αυτόν που κτυπά» (Ματθ. 7:7-8).
Μεγαλύτερη έμφαση από αυτή δεν θυμάμαι να έχω βρει στην Αγία Γραφή. Ζητάτε, ψάξτε, κτυπάτε. Τρεις διαφορετικές λέξεις για το ίδιο θέμα, τον ίδιο σκοπό. Προσευχηθείτε στον Θεό χωρίς σταματημό, μέχρι να πάρετε. Μην το βάζετε κάτω.
Μην χάνετε το θάρρος σας. Ναι, ο καθένας που προσεύχεται θα πάρει απάντηση απ’ τον Θεό.
Η πόρτα που είναι χρόνια κλειστή, θα ανοιχθεί, η λύση θα έρθει, η θεραπεία θα φανεί, η ειρήνη του Χριστού θα πλημμυρίσει την καρδιά. «Γι’ αυτό ήρθα, για να έχετε ζωή άφθονη» (Ιωάν. 10:10), είπε ο Χριστός.
Ας φροντίσουμε την ψυχή μας. Ας την βοηθήσουμε να προσευχηθεί με όλη της τη δύναμη, την πίστη και την αγάπη στον Θεό, καθαρίζοντάς την από κάθε πάθος, κάθε πίκρα ή παράπονο, κάθε αμφιβολία. Ο Χριστός είναι πάντοτε εκεί. Επάνω στο Σταυρό και μας περιμένει με ανοιχτά τα χέρια Του.
Πού θα βρούμε μεγαλύτερη αγάπη!
Κ. Γεννάδης