Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017
Είπε ο Κύριος: «Ζητάτε και θα σας δοθεί, ψάχνετε και θα βρείτε, χτυπάτε την πόρτα και θα σας ανοιχτεί» (Λουκ. 11:9). Εδώ καλούμαστε σε μια ενέργεια που δεν θα γίνει μόνο μια φορά, αλλά θα επαναλαμβάνεται. Η εντολή αφορά ολόκληρη την επίγεια ζωή του ανθρώπου.
«Γιατί όποιος ζητά μ’ αυτόν τον τρόπο παίρνει και όποιος ψάχνει, βρίσκει και όποιος χτυπά την πόρτα ακατάπαυστα, θα του ανοιχθεί . Ο Ουράνιος Πατέρας θα δώσει το Άγιο Πνεύμα σε όσους Του το ζητούν».
Είπε πάλι ο Κύριος: «Προσέχετε, αγρυπνείτε και προσεύχεστε, γιατί δεν ξέρετε πότε θα έρθει ο καιρός». Απαραίτητη είναι, λοιπόν, η επιμελής και άγρυπνη πνευματική εργασία, η αδιάλειπτη προσευχή. «Γιατί δεν ξέρετε πότε θα επιστρέψει ο Κύριος του σπιτιού, το βράδυ ή τα μεσάνυχτα ή στο λάλημα του πετεινού ή το πρωί. Μήπως έρθει ξαφνικά και σας βρει να κοιμάστε» (Μάρκ. 13:35-36).
«Ελάτε σ ’ εμένα», μας καλεί η αγία μητέρα όλων των αρετών, η προσευχή, «ελάτε σ’ εμένα όλοι όσοι κοπιάζετε» κάτω από το ζυγό των παθών, μέσα στην αιχμαλωσία των πονηρών πνευμάτων, «και είστε φορτωμένοι» με διάφορα αμαρτήματα «κι εγώ θα σας ξεκουράσω. Σηκώστε πάνω σας τον ζυγό μου, και οι ψυχές σας θα βρουν ανάπαυση, οι πληγές σας θα κλείσουν. Γιατί ο ζυγός μου είναι απαλός και μπορεί να θεραπεύσει ακόμα και τις πιο μεγάλες αμαρτίες».
Δεν είναι δυνατόν, σημειώνει ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, να διδαχθεί κανείς την προσευχή μόνο με τα λόγια. Θα τη διδαχθεί από την πείρα και το πένθος. Με συντριμμένο και ταπεινωμένο πνεύμα, λοιπόν, ας αρχίσουμε την άσκηση της προσευχής, ας μπούμε κάτω από τη χειραγώγηση του πένθους. Ο ίδιος ο Θεός «που διδάσκει στον άνθρωπο τη γνώση» και που «δίνει προσευχή στον προσευχόμενο» θα γίνει ο διδάσκαλος της προσευχής μας.
(Αγ. Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ, Ασκητικές Εμπειρίες, σελ 204, 205)
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2017
1. Δύσκολος ο δρόμος της προσευχής.
Ο άγιος Μάρκος ο ασκητής έλεγε: «Εκείνος που καταφρονεί την εντολή περί προσευχής, πέφτει στα πιο βαριά αμαρτήματα, που σαν δέσμιο - αιχμάλωτο τον παραδίνουν από το ένα κακό στο άλλο». Και πολύ σωστά λέγει ο Ηλίας ο Έκδικος: «Κλειδί της Βασιλείας του Θεού είναι η προσευχή».
Συνεπώς, αν θέλουμε να μη σπαταλήσουμε την ζωή μας στην αμαρτία, έχουμε υποχρέωση να πάρουμε το δρόμο της προσευχής.
2. Χωρίς κόπο και θλίψεις δεν φυτρώνουν στην ψυχή αρετές.
Και όπως το τονίζει πάλι ο άγιος Μάρκος ο ασκητής: «Πρόσεξε, μην κάμεις ποτέ το λάθος ν’ αφήσεις να σου περάσει από το νου η σκέψη ότι μπορεί να αποκτήσεις αρετές χωρίς θλίψεις! Γιατί τότε θα έχεις μια «ανάπαυση», που δεν λέει τίποτε»!
Δεν πρέπει, λοιπόν, να φοβούμεθα τις δυσκολίες και τις πίκρες. Αν υπάρχει σωστή εσωτερική διάθεση δική μας, ο Θεός θα μας βοηθεί. Και εκείνα, που τώρα προσπαθούμε να τα φθάσουμε με τις δικές μας δυνάμεις και τώρα μας φαίνονται αδύνατα, θα τα φθάσουμε με τη δύναμη του Θεού.
3. Όμως, κατά παραχώρηση Θεού, στο έργο της σωτηρίας μας παρεμβαίνει ο εχθρός. Και γι’ αυτό πρέπει να φροντίζουμε να ξέρουμε, τι δυσκολίες πρόκειται να συναντήσουμε. Όχι βέβαια για να φοβηθούμε πιο πολύ, αλλά για να μπορούμε να τις αποφεύγουμε πιο καλά και πιο σωστά.
4. Εκτός όμως από τις δυσκολίες αυτές, που περιμένουν τον κάθε άνθρωπο που οπλίζεται με τη μυστική αυτή διδαχή, πρέπει να περιμένουμε και άλλες δυσκολίες, εκείνες που είναι εντελώς φυσικό να συναντάει ο άνθρωπος στο δρόμο της πνευματικής του ζωής.
5. Οι δυσκολίες αυτές προέρχονται:
• Από τη φαντασία (δηλ. από στραβές μας αντιλήψεις)
• Από τα πάθη μας.
(Πρωθιερέως Βαλεντίνου Σβεβτσίσκι)
Ιούλιος - Αύγουστος 2017
Η προσευχή δεν παύει με την πρωινή άσκηση. Εκείνο που έχει σημασία είναι να μπει σταθερά η προσευχή στη ζωή σου ολόκληρη την ημέρα και να διαποτίζει όλα τα γεγονότα. Ο επίσκοπος του Βλαντιμίρ Θεοφάνης δίνει στον αρχάριο τη συμβουλή να διαλέγει από το Ψαλτήριο μια κατάλληλη μικρή φράση, π.χ. «Κύριε εις το βοηθήσαι μοι σπεύσον» ή «καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ο Θεός» ή «ευλογητός ει Κύριε» ή οποιαδήποτε άλλη. Στο ψαλτήριο υπάρχει πλήθος από τέτοιες μικρότερες προσευχές ή μεγαλύτερες επικλήσεις και ικεσίες.
Μάιος - Ιούνιος 2017
Να παρακαλούμε κατ’ αρχάς η προσευχή μας να έχει ως αποτέλεσμα να έρθουν σε θεοσέβεια όσοι ζουν και όσοι θα ζήσουν. Εγώ στην προσευχή μου λέω: «Παράτεινον το έλεος Σου τοις γινώσκουσί Σε» και προσθέτω «και τοις μη γινώσκουσί Σε». Ακόμα λέω: «Κύριε, σώσον τους ασεβείς». (Βέβαια η Εκκλησία καλά κανόνισε να λέει «Κύριε, σώσον τους ευσεβείς...», γιατί μπορεί να βρίζουν οι ασεβείς, επειδή προσεύχονται γι’ αυτούς).
Όταν πάλι ο ιερέας λέει «Υπέρ των εντειλαμένων ημίν τοις αναξίοις εύχεσθε υπέρ αυτών», προσθέτω και «υπέρ των μη εντειλαμένων». Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε και γι’ αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε, αλλά και γι’ αυτούς που δεν μας ζήτησαν, και για τους γνωστούς και για τους αγνώστους.
Τόσες χιλιάδες άνθρωποι υπάρχουν που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και σοβαρότερα προβλήματα από αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε. Να κάνουμε προσευχή και για όσους έχουν αδικηθεί, να φανεί το δίκαιο· να δοθεί χάρη στους φυλακισμένους, να πιάσει τόπο η ταλαιπωρία που πέρασαν και να βοηθηθούν. Όταν βάζω ξύλα στη φωτιά, δοξολογώ τον Θεό και λέω: «Ζέστανε, Θεέ μου, όσους δεν έχουν ζεστασιά». Όταν πάλι καίω τα γράμματα που μου στέλνουν, τα διαβάζω και μετά τα καίω, γιατί έχουν και θέματα και απόρρητα και εξομολογήσεις, λέω: «Να τους κάψει ο Θεός όλα τα κουσούρια. Να τους βοηθάει ο Θεός να ζουν πνευματικά και να τους αγιάζει».
Όσιος Παΐσιος
Η επίκληση του ονόματος του Κυρίου
«Όπως όσο πιο πολλή βροχή πέφτει στη γη, τόσο πιο πολύ την απαλαίνει, έτσι και τη γη της καρδιάς μας τη χαροποιεί και την ευφραίνει το άγιο όνομα του Χριστού, όταν φωνάζουμε και το επικαλούμαστε».
(Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος)
Μάρτιος - Απρίλιος 2017
«Εγγίσατε τω Θεώ και εγγιεί υμίν» (Ιακ. 4:8). Εμείς έχουμε χρέος να αρχίσουμε. Αν κάνουμε ένα βήμα προς τον Θεό, Εκείνος κάνει δέκα προς εμάς. Κάνει το ίδιο που έκανε για τον άσωτο, «έτι αυτού μακράν απέχοντος… εσπλαγχνίσθη και δραμών επέπεσεν επί τον τράχηλον αυτού και κατεφίλησεν αυτόν» (Λουκάς 15:20).
Πρέπει λοιπόν να κάνει κανείς τα πρώτα ασταθή βήματα προς τον Θεό, αν θέλει να πλησιάσει τον Θεό. Μην ανησυχείς γιατί είναι τόσο αδέξια η αρχή που κάνεις. Μην ακούς τις φωνές της δειλίας σου και της αβεβαιότητάς σου. Μη λογαριάζεις τις υποβολές του εχθρού, που προσπαθεί να σε πείσει ότι προσεύχεσαι με γελοίο τρόπο και ότι όλα αυτά είναι φαντασιοπληξίες ή πράγματα που δεν έχουν κανένα νόημα. Τίποτε άλλο δεν φοβάται ο εχθρός τόσο πολύ, όσο την προσευχή.
Το παιδί ευχαριστιέται διαρκώς και πιο πολύ στο διάβασμα, όσο πιο καλά μαθαίνει να διαβάζει. Όσο περισσότερο μαθαίνει κανείς μια ξένη γλώσσα, τόσο πιο πολύ τη μιλάει και την αγαπάει. Η ευχαρίστηση μεγαλώνει με την επιδεξιότητα. Την επιδεξιότητα την αποκτά κανείς με την άσκηση. Και η άσκηση γίνεται ολοένα και πιο ευχάριστη καθώς η επιδεξιότητα μεγαλώνει.
Το ίδιο συμβαίνει και με την προσευχή. Μην περιμένεις κάποιαν ασυνήθιστη θεία έμπνευση για να προσευχηθείς. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε για να προσεύχεται, όπως δημιουργήθηκε να σκέπτεται και να μιλάει. Πριν απ’ όλα όμως για να προσεύχεται. Γιατί ο Κύριος έβαλε τον άνθρωπο «εν τω παραδείσω της τρυφής εργάζεσθαι αυτόν και φυλάσσειν» (Γεν. 2:15). Πού αλλού βρίσκεται ο παράδεισος της τρυφής παρά στην καρδιά μας;
Σαν τον Αδάμ πρέπει και συ να κλαις γιατί χάθηκε και για σένα η Εδέμ, ο παράδεισος της τρυφής, εξαιτίας της ακράτειάς σου. Σκεπάστηκες και συ με φύλλα συκής και ντύθηκες με δερμάτινο χιτώνα (Γεν. 3:21). Και αυτά είναι η φθαρτή υλική σου υπόσταση με τα πάθη της. Ανάμεσα σε σένα και στο δέντρο της ζωής είναι σκοτεινές φλόγες των γήινων επιθυμιών. Και μόνο όποιος νικήσει αυτές τις επιθυμίες θα λάβει ως δώρο «φαγείν εκ του ξύλου της ζωής, ό εστίν εν μέσω του παραδείσου του Θεού» (Αποκ. 2:7).
(«Ο Δρόμος των Ασκητών», Τίτο Κολλιάντερ, σελ. 92,93)
Θείο Εργαστήριο
Θείο εργαστήριο είναι η αγία Εκκλησία, όπου όχι πια με ανθρώπινα μέσα, μα με τη δύναμη και τη χάρη του Θεού παίρνει τους ανθρώπους και τους ξαναγεννάει, τους βάζει στο καμίνι του Αγίου Πνεύματος και τους βγάζει καινούριους, τους παίρνει αμαρτωλούς και τους δίνει αγίους. Χαρά σ’ εκείνους που από μικροί αγάπησαν την Εκκλησία.